متاورس (Metaverse) چیست؟
متاورس تجسمی از یک جهان دائمی، آنلاین و سه بعدی است که چندین فضای مجازی مختلف را با یکدیگر ترکیب می‌کند. می‌توانید آن را بازنشری از آینده از طریق اینترنت در نظر بگیرید. متاورس به کاربران این امکان را می‌دهد که در فضای سه بعدی با یکدیگر مشغول کار، ملاقات و بازی شوند و با یکدیگر در تعامل باشند.
در حال حاضر متاورس به طور کامل ارائه نشده است اما برخی از پلتفرم‌ها از این فناوری استفاده می‌کنند. بازی‌های ویدیویی را می‌توان به عنوان بهترین نمونه استفاده از متاورس به شمار آورد که بسیاری از توسعه‌دهندگان از طریق ایجاد رویدادهای درون بازی و توسعه اقتصاد مجازی تحولی عظیم در بازی‌های ویدیویی ایجاد کرده‌اند.
اگرچه در متاورس نیازی به ارزهای دیجیتال نیست، اما استفاده از آنها امکان ایجاد یک اقتصاد دیجیتال با انواع توکن‌های کاربردی و کلکسیون‌های مجازی (NFT) را فراهم می‌آورد. همچنین این پلتفرم از کیف‌پول‌هایی مانند تراست والت (Trust Wallet) و متامسک (MetaMask) پشتیبانی می‌کند، در نتیجه امکان ذخیره و یا انتقال دارایی‌های دیجیتالی در آن وجود دارد.
در بلاک‌چین‌های حال حاضر امکاناتی مشابه متاورس وجود دارد که قابلیت درآمدزایی را برای آنها فراهم کرده است. اکسی ایفینیتی (Axie Infinity) یکی از نمونه‌های بارز بازی‌های سودآور در بستر بلاک‌چین است که کاربران در آن می‌توانند به درآمدزایی برسند. از نمونه‌های دیگر می‌توان به سکندلایو (SecondLive) و دسترالند (Decentraland) اشاره کرد که از ترکیب موفقیت‌آمیز دنیای بلاک‌چین و اپلیکیشن‌های واقعیت مجازی ساخته شده‌اند.
غول‌های بزرگ فناوری این تکنولوژی را توسعه خواهند داد و با اتکا به جنبه‌های غیرمتمرکز بودن صنعت بلاک‌چین، فعالان خرد نیز اجازه مشارکت در توسعه متاورس را نیز خواهند داشت.
مقدمه
ارتباطات مالی بین دنیای مجازی و فیزیکی به طور فزاینده‌ای در حال رشد است. تقریبا بسیاری از دستگاه‌هایی که در زندگی روزمره مورد استفاده قرار می‌دهیم، تقریبا با فشار یک دکمه کار مورد نظر را انجام می‌دهد. اکوسیستم‌های طراحی‌شده در زمینه کریپتو همانند بازی‌هایی مبتنی بر بلاک‌چین،NFTها و پرداخت‌های رمزنگاری‌شده نیز همین منوال را طی می‌کنند و به سادگی در دسترس هستند.
متاورس (metaverse) چیست؟
متاورس مفهومی از فضای مجازی سه بعدی آنلاین است که باعث ارتباط کاربران با تمامی ابعاد زندگیشان می‌شود. این اکوسیستم، پلتفرم‌های متعددی را به یکدیگر متصل می‌کند. به عنوان مثال، اینترنت را در نظر بگیرید که وب‌سایت‌های متعددی را در خود جای داده است و با استفاده از مرورگر به راحتی می‌توانیم به محتوای مورد نیاز دسترسی داشته باشیم.
مفهوم متاورس از یک رمان علمی تخیلی با نام” سقوط برفی” (Snow Crash) اثر نیل استفنسون (Neal Stephenson) برگرفته شده است. این ایده زمانی تخیلی به نظر می‌رسید اما به نظر می‌رسد که روزبه‌روز در حال نزدیک شدن به واقعیت است.
همانطور که قبلا نیز گفته شد، متاورس یک واقعیت مجازی است و هر کاربری می‌تواند یک شخصیت یا آواتار را کنترل نماید. برای مثال، می‌توانید با یک هدست واقعیت مجازی آکیولس (Oculus) در دفتر مجازی خود در یک جلسه کاری شرکت نمایید و یا در یک بازی مبتنی بر بلاک‌چین بعد از انجام بازی در همان محیط به استراحت بپردازید و در نهایت سبد دارایی دیجیتال خود را در داخل متاورس مدیریت نمایید.
در حال حاضر برخی از جنبه‌های متاورس در دنیای بازی‌های ویدیویی قابل مشاهده هستند، همانند بازی‌های Second Life و Fortnite که عناصر متعددی از زندگی واقعی را در دنیای آنلاین فراهم کرده‌اند. باید توجه داشته باشید که این برنامه‌ها متاورس نیستند اما تا حدودی به متاورس شباهت دارند فراجهان (متاورس) هنوز وجود خارجی ندارد.
متاورس علاوه بر پشتیبانی از بازی‌ها و رسانه‌های اجتماعی، اقتصاد، هویت دیجیتال و حمایت از نهادهای غیرمتمرکز، درصدد ترکیب سایر برنامه‌های کاربردی با یکدیگر است. حتی امروزه، کاربران، مالکیت اقلام و ارزهای با ارزش در ایجاد یک متاورس یکپارچه تاثیرگذار هستند. همه این ویژگی‌ها نمایانگر پتانسیل بلاک‌چین برای تقویت آینده این فناوری است.
چرا بازی‌های ویدیویی ارتباط تنگاتنگی با متاورس دارند؟
به این دلیل که بازی‌های ویدیویی تاکید زیادی بر واقعیت مجازی دارند از این‌رو می‌توان از آن به عنوان نزدیک‌ترین تجربه کاربری از متاورس که در حال حاضر ارائه می‌شود یاد کرد. تنها جنبه سه بعدی بودن متاورس مطرح نیست بلکه ویژگی‌ها و خدماتی که ارائه می‌دهد، می‌تواند باعث بهبود زندگی روزمره ما شود.
بازی ویدیویی روبلاکس (Roblox) را در نظر بگیرید که حتی کاربران آن در رویدادهایی مانند کنسرت‌ها و جلسات حضور دارند و بازیکنان تنها بازی را انجام نمیدهند. به عنوان مثال در بازی چند نفره فورتنایت (Fortnite)، میلیون‌ها بازیکن در تور مجازی موسیقی درون بازی تراویس اسکات (Travis Scott’s) شرکت کردند.
کاربرد ارزهای دیجیتال در متاورس چیست؟
بازی‌های سه بعدی تنها بیانگر بخش کوچکی از کاربردهای متاورس است اما می‌تواند تمامی ابعاد نیازهای دنیای مجازی را پوشش دهد. از جمله آنها می‌توان به ارائه گواهی دیجیتال مالکیت، انتقال ارزش و دسترسی به محتوای مورد نیاز اشاره کرد. اما برای پرداخت هزینه‌های مربوط به آنها باید چه کرد؟
به اعتقاد بسیاری ادامه حیات متاورس بدون حضور ارزهای دیجیتال بسیار سخت و تا حدی غیرممکن است. اگر بخواهیم در آیندهِ متاورس مشارکت داشته باشیم و یا اینکه اقلام مجازی در متاورس خریداری کنیم به روشی مطمئن برای نشان دادن مالکیت نیاز داریم. همچنین باید در متاورس انتقالاتی انجام دهیم که بدون حضور ارزهای دیجیتال بسیار دشوار است.
توسعه‌دهندگان بلاک‌چین نیز از دنیای بازی‌های ویدیویی الهام می‌گیرند. گیمیفیکیشن در امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) وGameFi از نمونه‌های بارز زمینه الگوگیری شبکه‌های بلاک‌چین هستند. به نظر می‌رسد که شباهت‌های قابل توجهی بین این دوحوزه وجود دارد که می‌تواند باعث یکپارچگی بیشتر این دو حوزه شود. از قابلیت‌های اصلی بلاک‌چین مناسب برای متاورس می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
سند مالکیت دیجیتالی
با در اختیار داشتن کیف پول دیجیتال و دسترسی به کلیدهای خصوصی خود به راحتی می‌توانید مالکیت دارایی خود را به اثبات برسانید.کیف پول یکی از امن‌ترین و بهترین روش‌ها برای ایجاد هویت دیجیتال و اثبات مالکیت است.
اثبات منحصربه‌فرد بودن
همانطور که می‌توانیم مشخص کنیم که چه کسی مالک چه چیزی است به همان روش نیز می‌توانیم اثبات کنیم که یک کالا منحصربه‌فرد است. متاورس درصدد ادغام و مشارکت هرچه بیشتر در دنیای واقعی است. پس ضروری به نظر می‌رسد که NFTهایی را ایجاد کنیم که به طور کامل منحصربه‌فرد باشند و هیچ‌گونه جعل و یا کپی‌برداری از آنها امکان‌پذیر نباشد.
انتقال ارزش
متاورس راهی ایمن برای انتقال امن ارزش نیاز دارد که کاربران بتوانند به آن اعتماد کنند. ارزهای درون بازی در بازی‌های چند نفره از امنیت کم‌تری نسبت به ارزهای دیجیتال شبکه بلاک‌چین برخوردارند.
اگر کاربران بیشترین وق خود را در متاورس بگذرانند و در آنجا به کسب درآمد بپردازند، نیازمند یک ارز قابل اعتماد خواهند بود. اینجاست که ارزش ارزهای دیجیتال در بستر بلاک‌چین روشن می‌شود.
حاکمیت
تعامل هر چه بیشتر کاربران با متاورس نیازمند استفاده از برخی قوانین است. در زندگی واقعی، ما برای انتخاب رهبران دولت‌ها از حق رای برخوردار هستیم. متاورس نیز برای اجرای حکمرانی منصفانه به راحل‌هایی نیاز دارد. بلاک‌چین در حال حاضر یک روش اثبات شده برای این کار است.
قابلیت دسترسی
استفاده از کیف پول‌های دیجیتال برای همه افراد در تمامی بلاک‌چین‌ها آزاد است. هیچ نیازی به ارائه اطلاعات هویتی در آن نیست. این امر باعث شده که آن را به عنوان یکی از بهترین گزینه‌ها برای استفاده در متاورس به شمار آورد.
قابلیت همکاری
فناوری بلاک‌چین به طور مداوم خود را با دیگر پلتفرم‌ها سازگارتر می‌کند. پروژه‌هایی نظیر پولکادات (Polkadot) و آوالانچ (Avalanche) امکان ایجاد بلاک‌چین‌های سفارشی را فراهم کرده‌اند. این امر امکان برقراری تعامل را به میزان قابل توجهی افزایش داده است. یک متاورس واحد، به مشارکت چندین پروژه نیاز دارد که فناوری بلاک‌چین در حال حاضر راه‌حل‌هایی برای این کار ارائه می‌کند.
متاورس چه کاری انجام می‌دهد؟
همانطور که قبلا نیز اشاره شد، متاورس تمام جنبه‌های زندگی را در یک مکان ترکیب می‌کند. بیایید با یک مثال ساده توضیح دهیم که منظور چیست؟ در حال حاضر، بسیاری از افراد در خانه فعالیت دارند. بنابراین شما در متاورس می‌توانید وارد یک دفتر سه بعدی شوید و با آواتارهای همکاران خود تعامل داشته باشید.
کسب درآمد با بازی کردن و GameFi، اکنون باعث درآمدزایی بسیاری از افراد در سرتاسر جهان شده است. این مشاغل آنلاین نمونه‌های ثابت شده‌ای برای متاورس هستند. زیرا رفتار مردم نشان دهنده آن است که علاقه زیادی به کسب درآمد در دنیای مجازی وجود دارد.
نمونه‌های متاورس
در حالی که پروژه‌های زیادی با متاورس پیوند تنگاتنگی ندارند اما شباهت‌های بسیار زیادی بین این پروژه‌ها و پلتفرم‌ها با متاورس وجود دارد. این پروژه‌ها به طور معمول NFTها و سایر عناصر بلاک‌چین را در خود جای داده‌اند که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
سکندلایو (SecondLive)
سکند لایو (SecondLive) یک محیط مجازی سه بعدی است که در آن کاربران آواتارها را برای معاشرت، یادگیری و تجارت کنترل می‌کنند. این پروژه همچنین دارای یک بازار NFT برای مبادله اقلام کلکسیونی است.
اکسی اینیفینیتی (Axie Infinity)
اکسی اینیفینیتی (Axie Infinity) یک بازی برای کسب درآمد است که بازیکنان در بسیاری از کشورها با استفاده از آن می‌توانند به کسب درآمد از بازی‌ها بپردازند. در این بازی، بازیکنان با خرید و یا دریافت سه موجود با نام Axies می‌توانند شروع به پرورش توکن اختصاصی Smooth Love Potion (SLP) کنند. قیمت این توکن در بازار بسته به میزان بازی انجام‌شده، می‌تواند از 200 تا 1000 دلار متغیر باشد.
با این حال، اکسی اینیفینیتی (Axie Infinity) یک کاراکتر سه بعدی و یا آواتار منحصربه‌فرد را خلق نمی‌کند اما به کاربران این فرصت را می‌دهد تا با محیط‌هایی شبیه به متاورس آشنا شوند.
دسنترالند (Decentraland)
دسنترالند (Decentraland) یک دنیای دیجیتال و آنلاین است که عناصر اجتماعی را با ارزهای دیجیتال، NFTها و املاک مجازی را با یکدیگر ترکیب می‌کند. در دسنترالند (Decentraland) بازیکنان نقش فعالی در اداره پلتفرم دارند. همانند سایر بازی‌های مبتنی بر بلاک‌چین، از NFTها برای نمایش کلکسیون‌های لوازم آرایشی مجازی استفاده می‌شود.
همچنین در آن، با استفاده از ارز دیجیتال MANA می‌توان اقدام به خرید زمین‌های مجازی 16*16 متری کرد. همه موارد مذکور نشان‌دهنده وجود یک اقتصاد دیجیتالی بسیار پیچیده در این حوزه است.
آینده متاورس چگونه خواهد بود؟
فیس بوک (متا) یکی از فعال‌ترین شرکت‌ها در این حوزه است که تلاش زیادی برای ایجاد متاورس یکپارچه می‌کند. مارک زاکربرگ (Mark Zuckerberg) به صراحت از پروژه متاورس حمایت کرده است و آن را یک فرصت خوب برای کشورهای در حال توسعه می‌داند تا مردم این کشورها بتوانند از طریق فعالیت‌های دورکاری، فرصت‌های مالی قابل‌توجهی را برای خود ایجاد کنند.
علاوه بر فیسبوک که مالیکت اصلی رسانه‌های اجتماعی بزرگ جهان را در اختیار دارد، شرکت‌های بزرگ فناوری دیگر از جمله مایکروسافت، اپل و گوگل نیز وارد این حوزه شده‌اند.
وقتی که نوبت به یک متاورس با توان رمزنگاری‌شده می‌رسد، باید منتظر ادغام هر چه بیشتر بازارهای NFT و جهان مجازی سه بعدی باشیم. دارندگان توکن‌های NFT می‌توانند دارایی‌های دیجیتالی خود را در بازارهایی مانند OpenSea و BakerySwap به فروش برسانند. اما در حال حاضر یک پلتفرم سه بعدی قابل قبول در متاورس برای انجام این نوع معاملات وجود ندارد.
جمع‌بندی
برای راه‌اندازی یک متاورس یکپارچه راه بسیار طولانی در پیش است. اما ما در حال حاضر شاهد رشد روز افزون این فناوری هستیم که این روند در نهایت منجر به ایجاد چنین سیستمی خواهد شد. یکی دیگر از موارد استفاده از فناوری متاورس استفاده از آن در بلاک‌چین و ارزهای دیجیتال است. در کل باید منتظر ماند و سیر تحولاتی را که در این حوزه روی خواهد داد را در زندگی روزمره مشاهده و تجربه کرد.